ไต้หวันนั้นเต็มไปด้วยมรดกทางวัฒนธรรมที่มีประวัติศาสตร์อันยาวนานและมีความหลากหลายทางเชื้อชาติ ไม่ว่าจะเป็นอิทธิพลของชนพื้นเมืองไต้หวันเองก็ดี หรือได้รับอิทธิพลจากเชื้อชาติอื่น ๆ ก็ดี จึงไม่ต้องแปลกใจเลยว่าทำไมสถานที่ท่องเที่ยวต่าง ๆ หรือแม้แต่เทศกาลสำคัญ ๆ จะมีกลิ่นอายของความเป็นพหุวัฒนธรรมปะปนอยู่ รวมไปถึงเมนูอาหารไต้หวันที่ถูกทำขึ้นเฉพาะในช่วงเทศกาลที่สำคัญซึ่งล้วนมีเอกลักษณ์ที่น่าสนใจและรสชาติที่ต้องได้ลองสักครั้งในชีวิต!

ในบทความนี้ Taiwan Tourism TH ขออาสาพาทุกคนมาทำความรู้จักกับของกินไต้หวันประจำเทศกาลที่ห้ามพลาด จะมีเมนูอะไรบ้าง และแต่ละเมนูอาหารนั้น ๆ ในแต่ละเทศกาลมีความหมายทางวัฒนธรรมอะไรที่ซ่อนอยู่ ซึ่งจะมีความน่าสนใจและน่าลิ้มลองแค่ไหน ตามมาอ่านพร้อม ๆ กันได้เลย!

อาหารเทศกาลไต้หวัน: มรดกทางวัฒนธรรมที่มีคุณค่า

อาหารเทศกาลไต้หวันถือเป็นส่วนสำคัญของแต่ละเทศกาลไม่น้อยไปกว่าพิธีกรรมและขนบธรรมเนียมประเพณีต่าง ๆ ที่ยึดถือต่อกันมา เพราะของกินไต้หวันที่ถูกจัดทำขึ้นในแต่ละเทศกาลนั้นไม่เพียงแต่จะจัดทำขึ้นเพื่อเป็นการเฉลิมฉลองเนื่องในโอกาสสำคัญแล้ว ยังมีความหมายและมิติทางวัฒนธรรมที่น่าสนใจอีกด้วย

10 เมนูอาหารจากเทศกาลไต้หวันที่ควรลิ้มลอง

ไต้หวันนั้นมีเทศกาลมากมายให้นักท่องเที่ยวได้เข้าร่วมและเพลิดเพลินไปกับความตระการตาของแสงสีเสียงหรือตื่นตาตื่นใจไปกับพิธีกรรม การจัดแสดงต่าง ๆ และที่พลาดไม่ได้เลยก็คือการได้ลิ้มลองอาหารจากเทศกาลนั้น ๆ ซึ่งอาหารไต้หวัน มีอะไรบ้างที่น่าสนใจ Taiwan Tourism TH คัดมาให้ได้รู้จัก 10 เมนู ดังนี้

1. บ๊ะจ่าง (Zongzi) – เทศกาลเรือมังกร

Zongzi หรือบ๊ะจ่างเป็นของกินไต้หวันประจำเทศกาลเรือมังกร (Dragon Boat Festival) เทศกาลสำคัญของไต้หวันเดือนพฤษภาคมของทุกปี โดยเป็นอาหารดั้งเดิมที่มีหน้าตาที่เราชาวไทยคุ้นเคยกันเป็นอย่างดี โดยความหมายที่ซ่อนอยู่ของการรับประทานบ๊ะจ่างในช่วงเทศกาลนี้ก็คือการป้องกันตัวเองจากสิ่งชั่วร้ายตามตำนานชวีหยวนขุนนางที่กระโดดลงแม่น้ำฆ่าตัวตายเพื่อแสดงจุดยืนความรักชาติและชาวบ้านได้โยนบ๊ะจ่างลงในแม่น้ำเพื่อต้องการปกป้องร่างของเขาไม่ให้ถูกปลากิน ขณะเดียวกันบ๊ะจ่างยังสื่อถึงความสมดุลของหยินหยางและความอุดมสมบูรณ์ รุ่งเรืองของชีวิตอีกด้วย

2. เกี๊ยว (Dumpling)– เทศกาลตรุษจีน

ช่วงต้นปีของทุกปีจะเป็นช่วงเวลาของเทศกาลตรุษจีนไต้หวันและถือเป็นเทศกาลที่สำคัญที่สุดเทศกาลหนึ่ง ซึ่งกิจกรรมที่หลายคนให้ความสนใจนอกจากการไปไหว้เจ้า ชมความสวยงามของดอกไม้ไฟหรือโคมลอยต่าง ๆ แล้ว การได้ลิ้มลองเกี๊ยว หรือ Jiaozi ที่มีรูปทรงคล้ายเงินโบราณ ถือเป็นสัญลักษณ์แห่งความมั่งคั่งร่ำรวย การได้รับประทานเกี๊ยวในเทศกาลตรุษจีนหรือวันส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่ตามปฏิทินจันทรคตินี้จึ้งหมายถึงการต้อนรับชีวิตที่มั่งคั่งร่ำรวยนั่นเอง   

3. ทังหยวน (บัวลอยไต้หวัน) – เทศกาลโคมไฟ & เหมายัน

ของกินไต้หวันที่มีรูปร่างหน้าตาคล้ายกับบัวลอยน้ำขิงที่บ้านเรานั้นคือทังหยวน (Tangyuan) เป็นของกินไต้หวันที่ทำจากแป้งข้าวเหนียวปั้นเป็นลูกกลม ๆ อาจเป็นแป้งเปล่า ๆ หรือสอดไส้ต่าง ๆ เช่น งาดำ ถั่ว แล้วนำไปต้มในน้ำซุป น้ำเชื่อมร้อน ๆ หรือน้ำขิง โดยรูปร่างกลมของขนมนี้สื่อถึงความกลมเกลียวอันดีงามของครอบครัว ซึ่งจะนิยมรับประทานในช่วงเทศกาลโคมไฟ (Lantern Festival) หรือช่วงวันสุดท้ายของเทศกาลตรุษจีน  

ขณะเดียวกันในช่วงเทศกาลวันเหมายัน (Winter Solstice) ชาวไต้หวันก็นิยมรับประทานทังหยวน เพราะเชื่อว่าการได้ทานทังหยวนให้หมดถ้วย อายุจะเพิ่มขึ้นอีก 1 ปี อีกทั้งในช่วงเวลานี้มีอากาศที่หนาวเย็น การได้ทานทังหยวนในน้ำขิงหรือน้ำเชื่อมร้อน ๆ ยังช่วยให้ร่างกายอบอุ่นได้อีกด้วย  

4. ขนมไหว้พระจันทร์ – เทศกาลไหว้พระจันทร์

อาหารไต้หวันที่อยากแนะนำในช่วงเทศกาลไหว้พระจันทร์แน่นอนว่าก็คือขนมไหว้พระจันทร์ หรือ Yuebing เพราะถือเป็นสัญลักษณ์แห่งความมงคลและสื่อถึงการรวมญาติ มักสอดไส้ถั่วแดง ไข่แดงเค็ม พุทราจีน เม็ดบัว ขณะเดียวกันอาจมีไส้ที่แตกต่างกันไปในแต่ละภูมิภาคของประเทศ ซึ่งสามารถหาซื้อขนมไหว้พระจันทร์ไว้ทานเองหรือซื้อเป็นของฝากได้ทั่วไปตามร้านค้า หรือแม้แต่สตรีทฟู้ด เพราะมีจำหน่ายทั่วไปในช่วงเทศกาลไหว้พระจันทร์นี้   

5. บาร์บีคิว – เทศกาลไหว้พระจันทร์

นอกจากการทานขนมไหว้พระจันทร์จะนิยมในช่วงเทศกาลไหว้พระจันทร์แล้ว อีกหนึ่งเมนูของกินไต้หวันที่พลาดไม่ได้เลยก็คือบาร์บีคิว ซึ่งชาวไต้หวันจะนิยมทำบาร์บีคิวกินกันในช่วงเทศกาลนี้เพื่อเป็นการเฉลิมฉลองเทศกาล โดยถ้านักท่องเที่ยวอยากเฉลิมฉลองเทศกาลไหว้พระจันทร์ ชมความงามยามค่ำคืนของพระจันทร์เต็มดวงไปพร้อม ๆ กับบาร์บีคิวหอม ๆ ร่วมกับเพื่อนฝูง พื้นที่สาธารณะบางแห่งของไต้หวันก็มีพื้นที่ที่จัดไว้สำหรับการปิ้งย่างบาร์บีคิวโดยเฉพาะ เช่น สวนสาธารณะต้าเจียริเวอร์ไซด์ในไทเป อุทยานสิ่งแวดล้อมหู่โถวซานในเถาหยวน หรือแม้แต่ลานบาร์บีคิวในไถจงที่ Aofong Hill Park    

6. เครื่องเซ่นและของไหว้ – เทศกาลสารทผี (Ghost Festival)

เทศกาลสารทผีหรือ Ghost Festival เป็นเทศกาลที่จัดขึ้นในเดือน 7 ตามปฏิทินจันทรคติ ตามความเชื่อว่าเป็นวันที่ประตูนรกเปิด วิญญาณของบรรพบุรุษรวมถึงผีไร้ญาติจะมาเยี่ยมเยียนโลกมนุษย์ คนบนโลกจำเป็นต้องแสดงความเคารพและอุทิศส่วนกุศลให้วิญญาณเหล่านี้ด้วยการจัดเตรียมของเซ่นไหว้ เช่น อาหารคาว ของหวาน ผลไม้ ข้าว เครื่องดื่ม มาตั้งเซ่นไหว้หน้าบ้านหรือที่ศาลเจ้า  

เมื่อธูปที่ใช้ไหว้บรรพบุรุษหรือผีไร้ญาติไหม้จนหมด ชาวไต้หวันจะลาอาหารเหล่านั้นและนำมารับประทานกันภายในครอบครัว หรือนำไปแจกจ่ายเพื่อนบ้าน ส่วนนักท่องเที่ยวที่มาเที่ยวไต้หวันช่วงนี้สามารถเลือกซื้ออาหารหรือผลไม้ที่ใช้สำหรับเซ่นไหว้ตามซุปเปอร์มาร์เก็ตในราคาพิเศษแทนได้เลย! ถ้าคุณมาเที่ยวไต้หวันช่วงเทศกาลนี้แล้วกำลังมองหาของกินไต้หวันราคาถูก บอกเลยว่าห้ามพลาดเด็ดขาด!  

7. ซาลาเปาโซ่วเถา/ซิ่วท้อ (Longevity Peach Buns) – งานวันเกิดตามจันทรคติ & เทศกาลมงคล

ซาลาเปาโซ่วเถา Longevity Peach Buns หรือซิ่วท้อที่คนไทยเชื้อสายจีนคุ้นเคยกันดี เป็นซาลาเปารูปลูกพีชหรือลูกท้อสีชมพูสดใส ด้านในสอดไส้เผือกกวนหรือถั่วแดงกวน สื่อถึงผลไม้สวรรค์ที่มีความเป็นอมตะ มีอายุยืนยาว สุขภาพแข็งแรง ชาวไต้หวันจึงนิยมทำกินกันเนื่องในโอกาสวันเกิดตามจันทรคติหรือเทศกาลมงคลต่าง ๆ หรือถ้านักท่องเที่ยวอยากลิ้มลองก็สามารถหาซื้อได้ทั่วไปตามซุปเปอร์มาร์เก็ตหรือร้านขายขนมต่าง ๆ

8. ข้าวสมุนไพร หรือข้าวห้าธัญพืช (Herbal Rice or Five-Grain Rice) – เทศกาลเก็บเกี่ยว

เมื่อเข้าสู่เดือนกรกฎาคมและสิงหาคมของทุกปีนับว่าเป็นช่วงเทศกาลเก็บเกี่ยวของชนเผ่าอาเหม่ย (Amis) ที่จัดขึ้นเพื่อต้อนรับ เลี้ยงดู และส่งวิญญาณของบรรพบุรุษที่คอยปกป้องพืชผลและมอบผลผลิตที่ดีให้ตลอดปี โดยผลผลิตที่สำคัญของชนเผ่านี้ก็คือข้าวฟ่าง ซึ่งถือเป็นธัญพืชที่สำคัญในเมนูข้าวห้าธัญพืชหรือ Five-Grain Rice ที่มีชื่อเสียงของไต้หวัน ประกอบไปด้วยข้าวกล้อง ข้าวโอ๊ต ข้าวบาร์เลย์ ข้าวฟ่าง และบัควีท แนะนำลองทานสักครั้งจะได้รับประโยชน์เต็มที่และความอร่อยที่แปลกใหม่ อีกทั้งยังสามารถซื้อเป็นของฝากจากไต้หวันได้อีกด้วย  

9. หม้อไฟ (Hot Pot) – เทศกาลฤดูหนาว

ขอขอบคุณรูปภาพจาก Facebook 石研室 爆炒石頭火鍋 官方帳號  

เมื่อเข้าสู่ช่วงฤดูหนาว แน่นอนว่าหลาย ๆ คนมองหาความอบอุ่น โดยเฉพาะความอบอุ่นจากเตาชาบูหรือหม้อไฟร้อน ๆ อย่างที่ไต้หวันช่วงที่นิยมรับประทานหม้อไฟกันมากที่สุดจะเป็นช่วงฤดูหนาวหรือราว ๆ เดือนพฤศจิกายนถึงช่วงเดือนมีนาคม โดยในหม้อไฟจะประกอบไปด้วยน้ำซุปร้อน ๆ พร้อมด้วยกับเนื้อสัตว์และผักนานาชนิด ทั้งนี้นักท่องเที่ยวที่มาเที่ยวสามารถรับประทานหม้อไฟได้ตลอดทั้งปี เพราะมีร้านอาหารที่มีหม้อไฟให้เลือกมากมายทั้งแบบบุฟเฟ่ต์ราคาประหยัดและระดับพรีเมียม

10. ขนมเข่ง (Nian Gao) – ตรุษจีน 

ของกินไต้หวันอีกหนึ่งเมนูที่ไม่อยากให้พลาดก็คือขนมเข่งหรือ Nian Gao ขนมแป้งข้าวเหนียวน้ำตาลทรายแดง รสชาติหวานกลมกล่อม ที่นิยมรับประทานในช่วงเทศกาลตรุษจีน เพราะชื่อมีการออกเสียงคล้ายกับวลี “Nian Nian Gao Sheng” ที่แปลว่า ดีขึ้นทุก ๆ ปี ชาวไต้หวันจึงนิยมทานเพื่อเป็นสิริมงคลแก่ชีวิตในช่วงปีใหม่จีน

วิธีสัมผัสประสบการณ์อาหารเทศกาลไต้หวันในฐานะนักท่องเที่ยว

เรียกได้ว่าของกินไต้หวันแต่ละเทศกาลนั้นน่าลิ้มลองไม่น้อย สำหรับใครที่อยากเปิดประสบการณ์อาหารเทศกาลไต้หวันในฐานะนักท่องเที่ยวแนะนำเตรียมตัวตามเคล็ดลับดังนี้ เพื่อให้เพลิดเพลินกับอาหารเหล่านี้ได้อย่างเต็มที่!

• วางแผนการเดินทางให้ดี เพราะในช่วงเทศกาลไต้หวันแต่ละเทศกาลนั้นมีผู้คนจำนวนมาก อาจทำให้เกิดความแออัดและล่าช้าในการเดินทางได้
• ศึกษาเส้นทางสถานที่ที่จัดเทศกาลรวมถึงข้อมูลเวลาทำการเปิด-ปิดของสถานที่นั้น ๆ รวมถึงศึกษารายละเอียดช่วงเวลาการจัดงานต่าง ๆ ว่าเวลาไหนมีกิจกรรมอะไร
• เรียนรู้ข้อห้าม-ข้อปฏิบัติของแต่ละเทศกาลให้ละเอียด เพื่อป้องกันการทำผิดธรรมเนียมประเพณี เช่น ในเทศกาลสารทผี หากมีการจัดแสดงต่าง ๆ ไม่ควรนั่งแถวหน้าสุดเพราะเป็นที่นั่งของวิญญาณ ในเทศกาลตรุษจีนหรือเทศกาลโคมไฟ และควรเลี่ยงการใส่เสื้อผ้าสีขาวดำ

การได้ลิ้มลองอาหารประจำเทศกาลนี้ไม่เพียงแต่จะเป็นการเปิดประสบการณ์รสชาติที่อร่อยใหม่ ๆ แล้ว ยังได้สัมผัสวัฒนธรรมและประเพณีอันทรงคุณค่าของไต้หวันอีกด้วย เพราะของกินไต้หวันเหล่านี้ล้วนเต็มไปด้วยความหมายที่สื่อถึงความรักชาติ ความกตัญญู ความเคารพต่อพระเจ้าหรือบรรพบุรุษ หรือแม้แต่ความรักระหว่างครอบครัวและเพื่อนฝูง

ดังนั้นแล้วใครที่กำลังวางแพลนเที่ยวไต้หวันและยังไม่รู้จะเลือกไปชิมอาหารแบบไหนดี ลองเลือกเมนูเหล่านี้ลงลิสต์ดูนะ รับรองว่าจะได้สัมผัสกับรสชาติที่อร่อยและสร้างความทรงจำที่น่าประทับใจไม่รู้ลืมแน่นอน!